ERÜ Tanıtım Günleri çerçevesinde Erciyes Kültür Merkezi’nde öğrencilerle bir ortaya gelen Tıraş, 2009 yılından 2021 yılına kadar ABD’de master, doktora yaptığını ve araştırmacı olarak CERN’de çalıştığını belirtti.

CERN’de dünyanın pek çok ülkesinden araştırmacıların ortak projeler ürettiğini aktaran Tıraş, dünyanın en büyük ikinci hızlandırıcı laboratuvarı Fermilab’ta da araştırmacı olarak çalıştığını, birkaç projede koordinatörlük yaptığını bildirdi.

Işığı taşıyan fotonlardan sonra en fazla yüklü parçacık olan nötrinolar üzerine 4 yıl araştırma yaptığını anlatan Tıraş, şunları kaydetti:

“2020 yılında Erciyes Üniversitesinde öğretim üyesi olarak vazifeye başladıktan sonra Fermi ve CERN’e etkin iştirakçi üye olarak müracaatlarımızı ve projelerimizi sunduk. Tamamı kabul edildi. Şu anda Fermilab’ta iki tane milletlerarası nötrino deneyi var. Bu deneylerden birisi en iyi nötrino deneyi. Bu deneyde 4 ülkeden 35 bilim insanı çalışıyor. Türkiye’den de birinci kere Erciyes Üniversitesi ve bizim kümemiz bu deneyin faal iştirakçisi. Öbür deneyde ise 8 ülkeden 250 bilim insanı çalışıyor. Bu deney 350 milyon dolarlık dünyanın en büyük nötrino deneylerinden birisi. Biz bu deneyin de Erciyes Nötrino Araştırma Kümesi olarak faal üyesiyiz. Araştırma kümesinde 6 bireyiz. Kümemizdeki 2 kişi doktora sonrası araştırmacı, 3 kişi de lisans öğrencisi, biri Bilkent fizik kısmında okuyor, başkası ODTÜ fiziğe dereceyle girmiş bir arkadaş, oburu de Erciyes fizikten. Bu 3 arkadaşımız şu anda Fermilab’ta deneylerde faal bir halde çalışıyorlar. Burada inanılmaz bir araştırma ekosistemi oluştu.”

Tıraş, evvelden öğrencilerin lisansı bitirince araştırmaya odaklandıklarını, ABD’ye gidince bunun yanlış olduğunu anladığını, oradaki öğrencilerin araştırmalara birinci sınıfta başladıklarını lisana getirdi.

NÖTRİNO ARAŞTIRMA MERKEZİ

Bir gazetecinin Nötrino Araştırma Merkezi Projesi’ni sorması üzerine Tıraş, proje kapsamında Mersin’de kurulan nükleer güç santralinin 1-2 kilometre uzağına 25-30 tonluk bir nötrino dedektörü ve araştırma merkezi kurmayı istediklerini aktardı.

Nükleer güç santrallerinin içinde nükleer yansımalarda ortaya çıkan nötrino parçacıkları olduğunu söz eden Tıraş, “Her saniyede milyonlarca global halde etrafa nötrino parçacığı yayılıyor. Dünyadaki öbür deneylerden farkımız şu olacak, bu araştırma merkezini yalnızca santralden çıkan nötrinoları ölçmek ve santrale güvenlik için anlık bilgi sunmak için yapmıyoruz. Orası da doğal çok kıymetli. Nükleer santralin içine ne vakit uranyum eklendi, ne vakit potasyuma dönüştü, o nükleer yansımalardan ne kadar nötrino ortaya çıktı bunu ölçebiliyoruz. Bu santralin içinde çalışan insanlara anlık bilgi sunabiliyoruz. Biz tıpkı vakitte memleketler arası bir Ar-Ge merkezi kurmayı hedefliyoruz. Milletlerarası projelerin Ar-Ge merkezi olmayı hedefliyoruz.” diye konuştu.