Kentsel dönüşümün süratle yürütülmesi için bu alanda ‘seferberlik’ ilan eden Etraf ve Şehircilik Bakanlığı, dönüşüm takviyelerine yenilerini ekliyor. Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Türkiye’nin zelzele gerçeğinden hareketle bundan sonraki süreçte daha çok kentsel dönüşüme güç harcayacaklarını vurgularken, “Kentsel dönüşüm projelerinde toplumsal konut anlayışıyla düşük faizle, tahminen TÜFE’ye endeksli uzun vadeli ödemeli, yerinde dönüşüm sağlayacağız” dedi.

15.5 milyar TL kaynak

Bakanlığın ‘riskli yapı’ ve ‘riskli alan’da yer alan meskenlerin dönüşümü kapsamında 125 bin liraya kadar düşük faiz dayanağı sağladığı ‘Kentsel Dönüşüm Kredisi’nde limiti 200 bin liraya çıkarmak için çalışma yürüttüğünü anlatan Kurum, şunları söyledi:

“Limiti 200 bin liraya çıkarıp bugün 250 bin liraya çabucak hemen bir konut yapılabilecek pozisyonda… Münasebetiyle 200 bin lirasını uygun koşullarda kredi verecek hale getirecek adımı attık. Hazine ve Maliye Bakanımız Lütfi Elvan’la yaptığımız görüşme çerçevesinde onu çıkarmış olacağız.”

Arnavutluk’ta 26 Kasım 2019’da meydana gelen sarsıntı sonrası Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından talimatı verilen sarsıntı konutlarının inşaatı da başladı. Toplu Konut Yönetimi Başkanlığı’nın (TOKİ) inşa edeceği konutların temel atma merasiminde gazetecilerle bir ortaya gelen Bakan Kurum, “Kentsel dönüşüm seferberliğimizi ‘Türkiye’nin Her Yerinde Kentsel Dönüşüm’ maksadıyla daha da hızlandırdık” dedi.

Kentsel dönüşüm kapsamında hak sahiplerine kira yardımı, faiz takviyesi, vergi, harç ve fiyat muafiyetleri sağladıklarını hatırlatan Bakan Kurum, şöyle devam etti:

“Türkiye genelinde toplamda 4 milyar 370 milyon lira kira yardımı yaptık. Hak sahiplerine 145 milyon lira kredi faiz takviyesi verdik. Noter harcı, tapu harcı, damga vergisi üzere vergi harç ve fiyatlardan muafiyet de sağladık, sağlıyoruz. Toplam 15.5 milyar lira kaynak kullandık.”

80 bin konut sırada

Bakan Kurum, Türkiye’de bulunan 9.8 milyon bina, 28.6 milyon konutun yaklaşık 6.7 milyonunun riskli durumda olduğunu hatırlatırken, şunları söyledi:
“6.7 milyon konutun ise yaklaşık 1.5 milyonunun acil dönüşüme girmesi gerekiyor. 2012’den bu yana; 1.5 milyon konutun dönüşümünü tamamladık. Dönüşüm ile 6 milyon vatandaşımızın can ve mal güvenliğini teminat altına aldık. Şu anda, ülke genelinde, alanda yatırım bedeli 81 milyar lira olan 272 bin 261 toplumsal konut ve kentsel dönüşüm konutumuzun inşası devam ediyor. 2021 yılında da toplam bedeli 25 milyar lira olan 80 bin konutluk kentsel dönüşüm ve toplumsal konut projemize başlayacağız.”

Emlak Konut ve TOKİ öncü

Pandeminin tüketici tercihlerini değiştirdiğine dikkat çeken Kurum, “İnsan ve tabiat merkezli projeler öne çıkacak. İklim değişikliğinin tesiriyle beşerler etraf sertifikası olan meskenleri tercih edecek. Geri dönüşümden oluşmuş parke, boya, kapı öne çıkacak. Yanlışsız örneklerle piyasadaki hareketi yönlendirmede Emlak Konut orta gelir ve üstüne hitap eden projelerde bunu yapacak, TOKİ de alt gelir ve kentsel dönüşüm projelerinde bu örneklerin sayısını artıracak” diye konuştu.

Riskli yapıda süreç nasıl?

Etraf ve Şehircilik Bakanlığı tarafından riskli yapıların tespit ve yıkım süreci 4 adımda anlatıldı. Birinci adım ‘tespit başvurusu’. Risk tespiti evresinde ise tapu müdürlüğünce tapu kütüğüne işlenen belirtmeler, riskli yapı tespitine karşı tebligat tarihinden 15 gün içinde hak sahiplerine bildiri ediliyor. Riskli yapıların yıktırılması kademesinde da taşınmaz maliklerine 60 günden az olmamak üzere mühlet verilerek yapının yıktırılması isteniyor. Yıkım sonrasında ise, parselin durumuna ait yeni bina yapılması, hisselerin satışı üzere süreçler bedellendiriliyor.