Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sıhhati Uzmanı Prof. Dr. Levent Akın, DHA’ya yaptığı açıklamada, kafe ve restoranlarda maske ve ara ile HES kodu sorgulama kurallarına uyulmasının temel olduğunu söyledi. Akın, kafe ve restoranların bahsedilen kurallara uyduğu takdirde rastgele bir vakit aralığına gereksinim duymayacaklarını belirterek, “İlk birkaç gün kurallara uyuyor gözükmekle birlikte daha sonra çeşitli nedenlerden ötürü işletmecinin fikirleri, müşterilerin bu mevzudaki aymazlığı ya da umursamazlığı yüzünden tekrar eskiye dönülüyor ve tekrar o bulaşmalarda sıcak noktalar yani hastalığın bulaşma riskinin arttığı dediğimiz yerler ortaya çıkmaya başlıyor ve topluma süratle yayılıyor. Masaların ortasındaki aralar ve müşterilerin fiziki uzaklıklarına bilhassa kapalı alanda çok dikkat ederlerse, işletmeler havalandırma sistemlerini yatay seviyede işletmezlerse ya da hiç havalandırma sistemlerini çalıştırmazlarsa, lokantalar, restoranlarda risk azaltılabilir” dedi.

‘KISA MÜDDETTE YEMEĞİNİZİ YİYİP LOKANTADAN AYRILMAK LAZIM’

Akın, vatandaşa önerisi olduğunu söz ederek, şunları kaydetti: “Lokantalara, restoranlara ya da kafelere gittiğiniz vakit çok önemli risk alıyorsunuz. Bu risk nasıl artıyor; aslında herkes maskesini çıkardığı için bir kez korunmanın kıymetli bir ayağını yok etmiş oluyorsunuz. O vakit başka yollara gerçek gitmek lazım. Aranızı uzak tutmanız ve lokantada ya da kafede kalma süresinizi kısaltmanız lazım. Bir orta 45 dakika kuralı üzere bahisler konuşuluyordu, bunları kural olarak koyup takip etmeniz çok sıkıntı lakin müşteri olarak gittiğiniz vakit hiç olmazsa olabilecek en kısa müddette yemeğinizi yiyip lokantayı terk etmeniz lazım. Hastalığın bulaşmasında en değerli faktör kapalı alanlarda maskesiz uzun mühlet kalmak ve konuşmak. Konuştuğunuz vakit hastalığın yayılma mümkünlüğü artıyor. Şu anda ben konuşuyorum ancak sizin riskiniz şu an çok az. Lakin ikimizin de maskesi olmazsa ortak yemek yiyor olsak, 10 dakikadaki bulaşma riskinizle 1 saat bir arada oturduğumuz bulaşma riski çok değişiyor. O vakit bir anda hastalık bulaşıyor. Sizde etrafınıza bulaştırıyorsunuz. Bu yüzden lokantaya gidenlere teklifim var; kuralları çok yakın takip etsinler, yemek yerken elbette maskelerini çıkaracaklar lakin olabildiği kadar az konuşsunlar ya da alçak sesle konuşsunlar. Kısa müddette işlerini bitirip, lokantadan ayrılsınlar. En büyük riskin öğle yemekleri ve bir arada olan akşam yemekleri. Hepimiz akşam yemeklerine gidiyoruz. Sohbet ediyoruz, sosyalleşiyoruz. Hoş şeyler bunlar lakin bu hastalığın fırsat olarak kullandığı şeyler uzun mühlet oturmak, maskesiz konuşmak hastalığın yayılmasını kolaylaştırıyor. Bir bakıma virüs şu anda startta bekliyor. ‘Ben biraz daha yayılma fırsatı bulabilir miyim’ diye. Bunu engellemenin yolu hem işletmeciler hem de restoranlara giden müşterilerin alacağı tedbirlere dayanır.”

‘2021 YILI DENETİMLİ PERİYOT OLMASI LAZIM’

Prof. Dr. Akın, tam kapasite açılmanın hakikat olmadığını söyleyerek, “Çünkü şunu iyi görüyoruz, bu sene biz Covid-19 ile bir arada yaşayacağız, 2021’de aşikâr oldu bu. Hastalığın bir müddet sonra düşeceğini biliyoruz. Düşecek lakin yok olmayacak. Yok olmadığı için siz tedbirleri bıraktığınız anda tıpkı süratle yayılmayı ve olay artışını tekrar yaşarız. Zira virüsün özelliği bu. Bu özellikler hakkında çok fazla bilgi sahibi olduk. O yüzden de yaz ayında denetimli olağanlaşma temel bunun ismi. Herkes kendi hami tedbirlerini alması lazım ve etrafını denetim ederek, hastalığın kendilerine bulaşmasını engelleyecek tedbirlerin riayet etmesi lazım. Her hâlükârda 2021 yılı vatandaşlar ve işletmeler için denetimli bir periyot olması lazım” sözlerini kullandı.