Bakan Çavuşoğlu’nun açıklamalarının satır başları:

‘Atina beklediği takviyesi bulamadı’

Bu güne kadar Avrupa Birliği’nden de bulamadılar. Artık ise Oruç Reis’in limana dönmesine müspet bildiriler vermeye başladılar. Son günlerdeki iletiler biraz daha ölçülü.

Müzakerelere hazırız.

Âlâ niyet gösterdik lakin Yunanistan buna yanaşmadı.

ORUÇ REİS NEDEN ANTALYA’YA DÖNDÜ?

Güç Bakanlığımız bir bölgede gemimizin ne kadar araştırma yapacağını söylüyor. Sondajda kestirim biraz daha farklı oluyor. Sismik araştırmada gemi doğudan batıya kuzeyden güneye giderek o kablolarla gemi röntgen çekiyor. Navtex’i bölge bölge yayınlamak durumundasın.  90 gün yaklaşık bu faaliyetler sürecek dedik. Pekala gemilerde ve uçaklarda hatta araçlarda rutin bakımlar var. Artık uçuş planınızı da yaparsınız lakin periyodik bakımları yapmak durumundasınız.  Sonuçta periyodik bakım vakti geldiği vakit gemi limana gelir açıklara gelir. Bakımı  yapıldıktan sonra vazife yerine döner. Yavuz ve Barbaros Hayrettin Paşa da bölgeye döndü çalışmalarını yapıyor. Bakım birkaç hafta sürer.

Rum kesiti ve Yunanistan yıllardır Mısır’la İsrail ile muahede imzalayarak kendi bölgelerinde değişik firmalara lisanslar vererek faaliyetlerine devam ettiler. Türkiye’yi dışlamaya çalıştılar. Baktık ki ikazlarımız bizim hiçbir formda dinlenmiyor, biz kendi sondaj gemilerimizle faaliyetlerimize başladık. Bizim haklarımızı yok saydıkları için bu adımları attık. Biz bu periyotta bile şahsen Cumhurbaşkanımız söyledi. Rum kesiti hariç herkesle oturalım. Cumhurbaşkanımızın Merkel’e söylediği üzere bizim hakkımız gizlidir.

Merkel daha sağduyu sahibi yapan ve objektif, bizim haklı olduğumuzu teslim ediyor. Merkel her vakit göç konusunda da en kararlı duruşu gösterdi. Midilli’den de göçmenleri ülkesine alacak. Fransa’dan farklı bir tavır sergiliyor Avrupa’da. Fransa’nın kederi Avrupa’nın liderliğine oynuyor. Fransa silah satmak istiyor. Ortadoğu’nun da liderliğine oynuyor. 1, Barış Pınarı Harekatı, 2 Libya’da başarısız oldu. Hafter’e dayanak verdiler alanda başarısız oldular. Doğu Akdeniz’de yalancı duruma düştüler NATO’da ispatlayamadılar. Bu tıp tacizler NATO üyesi ülkelerin her türlü harekatı kaydedilir. 

Fransa’nın kendi gündemi var lakin Fransa’nın bu gündemine Almanya’nın katılmadığını görüyoruz. Ne kadar haklı olursak olalım Yunanistan ile Türkiye ortasında bir tercih yapmaları gerekirse Yunanistan’ı tercih ederler. Objektif ülkeler var Almanya’da bunların başında geliyor.

“ATİNA ADALARI SİLAHLANDIRIYOR”

Yunanistan Lozan’a ve 1947 Muahedesine nazaran, silahsızlandırılmış adalardan bahsediyorum, artık Sakız Adası da bunlardan bir tanesi, hasebiyle Yunanistan burada bir tatbikat yapacağını Navtex ile bildirdi. Biz diğer bir Navtex yayınlayarak bunun Lozan’ın ihlalini olduğunu bildirdik. Biz buna karşı ikazımızı yaptık. Yunanistan bu adalarla ilgili son vakitlerde bizim devrimizde bu adalar silahlandırılmış biz de AK Parti hükmetti olarak sessiz kalmışız üzere yorumlar var. Yunanistan 1960’tan sonra bu adaları silahlandırmaya başlıyor ve Türkiye ikazlarda bulunuyor ve Yunanistan bunu daima inkar ediyor. Bunu 1974’te kabul ediyor. Hukuk dışı münasebetlerle Yunanistan buraları silahlandırdığını kabul ediyor. Bu adaların silahlandırılmasıyla ilgili Yunanistan geçmişte NATO’yu dahil etmeye gayreti var. Biz daima buna itiraz ettik. Yunanistan milletlerarası hukuktan ve duruşmalardan bahsediyor.

Biz bunu milletlerarası toplumun gündeminde tutmaya devam edeceğiz. Görüşmelerin emellerinden bir tanesi bu sorunu çözmektir. Bu mevzuyu gündemde tutmaya devam edeceğiz. Ne olursa olsun, biz alışılmış ki itirazımızı yaptık.

Kıbrıs’ta gelir paylaşımıyla ilgili bir düzeneğin kurulması konusunda kime anlattıysak hak verdiler.

‘ADALARA AĞIR SİLAHLAR DA GETİRMİŞLER’

Doğruları söylemiyorlar, dürüst olmaları gerekiyor. Bu sıkıntıları çözebilmemiz için samimi olma gerekiyor. Sevilla haritasından vazgeçmeleri gerekiyor. Görüşmelerde biz bunu gündeme getirince ‘sizinle müzakere etmek istemiyoruz bu bir ulusal mesele’ diyorlar. Bir sefer silahlandırmıyoruz demesi de dürüst bir yaklaşım değil. 1974’te adaları silahlandırdıklarını söylediler. Türkiye’den bu adalara hiçbir formda taarruz olmadı. Türkiye’den askeri atak gelecek olursa buradaki silahlandırmanın bir yararı olmaz. Tüm dünyanın bildiği hususta burada ‘silahlandırmadık’ diyorsa o vakit yapacak bir şey yok.

Yanı başımızda vermişiz adaları, geçmişteki mutabakatları büyük muvaffakiyet diye anlatmaya çalıştılar bizlere lakin maalesef görüyoruz.

Yunanistan rutin bir misyon değişimi olduğunu söyledi sonradan. Orada ağır silahlar var. Mutabakata uygun olmayan silahlar var. Sonuçta bazen gemilerle ve uçaklarla bu ihlali gerektiren adımlar atılınca önlemlerimizi alıyoruz. Adaların fiili yapısıyla ilgili Kardak krizinden sonra adaların ihlal ve statüsünde değişiklik olmamıştır.

‘YUNANİSTAN AB’Yİ REHİN ALIYOR’

Türkiye sahiden çok kıymetli bir aktör oldu, oyun kurucu olarak da oyun bozucu olarak da. Dışlanma falan yok. AB tarafından birçok toplantı oldu Yunanistan istediği kararları çıkartamadı. Fransa Rum bölümü ve Yunanistan ile yalnız kaldı. Ülkelere baktığımız vakit Almanya başta olmak üzere Türkiye’ye yönelik bir yaptırımı istemiyorlar karşılar. Lakin en nihayetinde tercih etmek zorunda kalırlarsa üye dayanışmasıyla Yunanistan’ı seçerler. 

AB’yi rehin alıyorlar. Gerçekçi olmamız lazım en makûs senaryoya kendimizi hazırlamamız lazım fakat ben yaptırımla ilgili bir kararı beklemiyorum.
Borell ‘Dendias ile görüşmeye hazır mısın?’ dedi çabucak görüşmeye hazırım dedim. Fakat Dendias görüşmeye hazır değilim demiş bizden kaynaklanmıyor. Bazen öteki ülkelerle de gerginliklerimiz oluyor lakin görüşmelerimiz oluyor. Sondajlarla ilgili sorun çok kolay çözülebilir. Gelirlerin paylaşımıyla ilgili bir düzenek kurulursa problemlerin yüzde 90’ı çözülür. KKTC bir komite teklifinde bulundu Rum kesiti KKTC’nin haklarını kabul etmekle birlikte bunu bir karara bağlamak istemiyor. Tüm eforlarda Yunanistan ve Rum bölümü tahlile yanaşmadı. Kalıcı bir tahlile ulaşamadık Kıbrıs’ta. Gayri resmi bir ortaya gelmek lazım 3 garantör ülke Ada’da iki taraf ve BM. Neyi müzakere edeceğimizi belirlememiz lazım. Vakit belirlememiz lazım, biz Türkiye olarak Kınrıs probleminin adil bir formda çözülmesinden yanayız.

“KİMSENİN HAKKINDA GÖZÜMÜZ YOK”

Doğu Akdeniz’de biz Türkiye Cumhuriyeti’nin ve KKTC’nin haklarını korumak istiyoruz. Bu kıyıdaş ülkelerle iş birliği içerisinde olmayacaksa biz de tek taraflı adımlarla yapmaya kararlıyız. Yunanistan olmak üzere Doğu Akdeniz’de hakça paylaşım üzerinde hazırlarsa herkesle oturacak halde hazırız fakat birebir vakitte kararlıyız. Güç bir şey değil karşı tarafta da birebir anlayışın olması gerekiyor. Gerçekçi olmak lazım Yunanistan’ın adalarını kaldırsan bile anakarasının ucu Akdeniz’e geliyor. Kimsenin haklarında gözümüz yok. Hukuka uygun biçimde ya müzakerelerle haklarımızı alırız. Bizi dışlamaya devam ederlerse bilhassa 2018’den bu yana alanda gösterdiğimiz üzere kendi haklarımızı kendimiz alırız. Faaliyetlerimizi sürdürüyoruz bakımı yapan gemi alana dönüyor. Bizim somut adımlar görmemiz lazım, haklarımızı garanti altına alacak somut adımları görmemiz lazım. Bizim zati garantör ülke olarak KKTC’deki mevduiyetimizi biliyorsunuz. Bizim Akdeniz kıyılarında bir gölge gereksinimimize nazaran KKTC’de artırırız. Kapalı Maraş atıl duruyor, biz burayı açalım ve kimsenin hakkı kaybolmasın dedik. Bir envanter çalışması yapılıyor, sahibi kim, ölmüş mü satmış mı, herkesin hakkını koruyacak halde Kapalı Maraş’ı biz açmak istiyoruz.

Her şeyden evvel Rum kısmına gidip Türk tarafına gitmemenin gerçek bir yaklaşım olmadığını söyledik Pompeo’ya. Daha evvelki yetkililer Ada’ya gittiği vakit Türk yetkililerle görüşme yapmıştır. Ancak maalesef Pompeo bu ziyaretinde kuzeye geçmemiştir. Bunun bu türlü olması gerektiğin hatırlattık. Objektif ve istikrarlı olması lazım. Eşitliği bozmaması gerekiyor. Ambargonun kaldırılmasının da eşitliği bozacağını söyledik.

AKDENİZ’DEN DE ‘MÜJDE’ GELECEK Mİ?

Rastgele bir rezerv bulunursa bu bizim hakkımızdır ve değerlendireceğiz. Sismik araştırmalarımız tartışma yaratıyorsa bu da yaratacaktır. Hakkımızı korumak için ne gerekiyorsa yaparız.

CHP’NİN DIŞ SIYASET TENKITLERI

Bu milletin beklentisi var, Türkiye’nin haklarının korunması konusunda birlikte hareket etmesi lazım. Maalesef birtakım siyasi partilerden orta ara destekleyici beyanlarda gördük. Dışişleri Bakanlığı’na etkisiz ve yok demek saygısızlıktır. Dışişleri Bakanlığı olarak tüm çalışmaları yürütüyoruz.
Hangi partinin genel lideri olursa olsun bilgilendirme istediği vakit biz yaparız. Uzun vakittir bilhassa adalar konusunda CHP Genel Lideri Kılıçdaroğlu’nu bilgilendirmek istedim, Öztürk Bey’e de söyledim Sayın Genel Lider davet etsin bilgilendireyim, Ben gidip Kılıçdaroğlu’nu bilgilendirmek istedim daha sonra yeniden Genel Lider Yardımcıları geldiği vakit bilgilendirmek istedik. Meral Akşener ile telefonda görüştük izah ettik. Ana muhalefet partisine baktığımız vakit son derece çelişkili tabirler gördük, tam takviye ve mutabakat görmedik. Çıkıp da ‘Ey Yunanistan bu harita ne manaya geliyor’ diye sordular mı? Bu bir ulusal sıkıntı.

“MISIR İLE GÖRÜŞÜLMÜYOR DEĞİL”

Mısır ile görüşülmüyor değil, istihbarat seviyesinde görüşmeler var. Mısır’ın da mutabakatları yaparken esasen bizim kıta sahanlığımızı hiçbir vakit ihlal etmemiş Rum kesitiyle bu muahedeyi imzalamışlar, mutabakatta Türkiye’nin kıta sahanlığı çizgisini gösteriyorlar. Yunanistan ile imzaladıkları mutabakatta da Mısır, bizim alanımıza girmemiş. Bizim kıta sahanlığımızın içine Mısır girmemiş. Siyasi münasebetlerimiz iyi değil diye haksızlık yapmayalım. Gerçekçi olmamız lazım Mısır ile mutabakat yapabilmemiz için Mısırla siyasi ilgilerimizin iyi olması lazım.

Mısır’da geçiş periyodu diye bir şey konuşulmadı. Darbe sonrası binlerce insan öldürüldü. Mısır’da geçiş periyodu olmadığını gördük. Deniz yetki alanları ortak çıkarlar kelam konusu olduğu sürece birbirimize saygılı olacak biçimde olur. İsrail siyasetlerini değiştirirse bizimle Kudüs ile ilgili Mescit-i Aksa ile ilgili siyasetlerini değiştirip yapan bir siyaset izlerse neden olmasın.

MACRON’UN TÜRKİYE İLE SORUNU NE?

Macron kibirli olduğu vakit Cumhurbaşkanımız dersini veriyordu. Esasen evvelden daha yakın görüşülüyordu. Cumhurbaşkanı ile görüştüğünü herkese anlatırdı. Barış Pınarı Harekatı ve Libya’daki başarısızlığından sonra histerik bir hale büründü. Barış Pınarı Harekatı’na çok bozuldu. Son vakitlerde görüşmeler azaldı. Macron’un biraz daha aklı selim olması gerekiyor. İç siyasette de görüyoruz bunu Macron anketlerde daima düşüyor. Her mevzuda bir rol oynamak istiyor. Bazen Fransa deyince artık Avrupa ülkeleri bile gülmeye başlıyor. Macron’un bölgenin başkanı olması mümkün değil.

Suriye konusunda öncelikle bu İdlib bölgesindeki ateşkesi bizim koruma etmemiz lazım. Toplantılar çok verimli geçmiyor. Nispi olarak sükûnet olması lazım. Bu bu türlü devam ederse siyasi süreç bitebilir. Suriye’de ateşkesin devam etmesi lazım ve siyasi görüşmelere biraz daha odaklanılması lazım.

“S-400’LER ŞIMDI ETKIN DEĞİL”

S-400’ler şimdi etkin değil çalışmalar var fakat faal değil. S-400’ün faal hale getirilmesi konusunda yapılacakları askerlerimiz bilir, izah eder. Bu sistemi biz acil gereksinimimiz olduğu için aldık.

LİBYA

Bir ülkenin sistemi bozulduğu vakit kendi içlerinde görüş ayrılığı oluyor. Dağınıklık var Libya’da Allah hiçbir milleti bu türlü bir duruma düşürmesin. İki taraf ortasında bir ateşkes için görüşme var. Biz kalıcı bir ateşkesi destekliyoruz. Serrac ülkeyi seçime götürürken istifa edeceğin söylemiş. Bugün istifa edeceğim diye bir açıklama yok. Yardımcısıyla görüşüyorduk o da bu mevzuyu teyit etti, istifa etmiyor. İki tarafı birleştirecek bir muahede olursa seçimlere giderken ben istifa ederim demiş.

Rusya ile heyetlerimiz Suriye’yi görüştüler, bugün ise Libya’yı görüştürler. Bu görüşmenin verimli geçtiğin söyleyebilirim. Rusya ile gayemiz Libya’da ateşkes. Alandaki gelişmelere girmeyeceğim biliyorsunuz.