Tıp, her devir gözdeydi. Teknolojideki gelişmelerle birlikte sıhhat alanında artık robot hekimlerle mı tanışacağız, sorusu da akıllara geliyor. Bu bahiste görüş aldığımız Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cevdet Erdöl, “Görüntüleme alanındaki çok gelişmiş teşhis metotlarından moleküler seviyede şahsa özel tedavi yollarına kadar çarpıcı gelişmelerin ortaya çıkması kaçınılmaz gözükmekte” diye konuştu. Bu gelişmelerin sıhhat çalışanlarının ehemmiyetini azaltmayıp tersine artıracağını kaydeden Prof. Dr. Erdöl, şu bilgileri verdi:

Pandemi sürecinde sıhhat alanlarının değeri bir defa daha anlaşıldı. Pekala, önümüzdeki yıllarda tıbbın geleceği nasıl şekillenecek?

Vakit ne kadar ilerlerse ilerlesin, değişen ve gelişen teknoloji her şeyi ne kadar kolaylaştırırsa kolaylaştırsın; hiç değişmeyen sabit bir paha vardır: Sıhhat.

Sorunuza gelince, hekimlik usta-çırak bağı içerisinde öğrenilen bir meslektir. Bu çerçevede hocalarımız rol model olarak tüm birikimlerini gerek teorik gerekse klinik olarak öğrencilerimize aktarmakta. Kimi dertlerim olmakla birlikte tıbbın geleceğinin geçmişte olduğu üzere parlak olacağına yürekten inanmaktayım.

Dertlerim nedir derseniz? Yeni kuşak meslektaşlarımız gerek hasta yahut yakınları gerekse de hukuk yoluyla başına keder açacak branşlardan kaçmaya başladı. Bu durum devam ederse yakın gelecekte ameliyatlarımızı yapacak, riskli hastalarımıza el uzatacak kalp cerrahları, beyin cerrahları, girişimsel süreçleri yapan kardiyologlar, radyologlar bulamayacağız; kadın-doğum uzmanlarını, acil servislerde çalışacak nitelikli tabipleri ve başka sağlıkçıları mumla arayacağız.

Teknoloji dayanak olacak

Tıpta teknoloji kullanımı her geçen yıl artıyor. İlerleyen yıllarda bizi neler bekliyor?

İlerleyen periyotta teknolojideki gelişmelere bağlı olarak biyomedikal teknolojilerin tıp alanında da her geçen gün daha da yaygınlaşacağını kestirim etmek güç değil. Şu an için kestirim dahi edemeyeceğimiz süreçlerin yaşanacağı son derece açık. Bilhassa bilgisayar ve irtibat alanlarındaki ivmeli gelişmeler sıhhat alanında da kendisini göstermekte ve gelecekte de gösterecektir.

Gelecekte, görüntüleme alanındaki çok gelişmiş teşhis metotlarından moleküler seviyede şahsa özel tedavi usullerine kadar çok çarpıcı gelişmelerin ortaya çıkması kaçınılmaz gözükmekte. Böylelikle, bugün için sebebini anlayamadığımız pek çok hastalığın neden kaynaklandığını anlayabileceğimiz üzere günümüz kurallarında tedavi edemediğimiz hastalıkları da tedavi edebilir hale geleceğiz. Lakin tüm bunlar, doktorun ve hekimlik sanatının kıymetini azaltmayacak, tersine daha da ön plana çıkaracak. Zira her cins teknolojik gelişmenin kesin hududu tabiplere yardımcı olmaktan ibaret. Bugün olduğu üzere gelecekte de her türlü tanıyı aygıtlar değil doktorlar koyacak, tedavi planlamasını da bilgisayarlar değil hekimler yapacak. Teknolojik aygıt ve sistemler, yardımcı karar takviye ögeleri olmaktan öteye gidemeyecekler.

STEM+A nedir?

Geleceğin mesleklerinde STEM alanındaki kısımların ön plana çıkacağı gözlemleniyor. Fen (Science), Teknoloji (Technology), Mühendislik (Engineering), Matematik (Mathematics) disiplinlerinin birbiriyle temaslı ele alındığı yaklaşım olan STEM’e son periyotta Sanat (Art) eklenerek STEM+A akımı ortaya çıktı. 21. yüzyılın marifetlerine sahip bireylerin yetişmesinde, alanlar ortası temasın kurulmasında, sanat alanıyla birlikte tasarım ve yaratıcılık ekseninde ortaya çıkan projelerin esere dönüşmesinde değerli bir yere sahip olan STEM+A, Türkiye’deki birçok okulda da uygulanıyor.

Dünyada Almanya, Hollanda, İngiltere, Polonya, Çin ve Güney Kore üzere ülkelerin üniversiteleri STEM+A alanında epey önde gidiyor. Ülkelerin bu alan mezunlarına bakıldığında Çin, birinci sıralarda yer alıyor. Çin ve Hindistan’daki STEAM+A mezunlarının tıpkı oranda artması halinde 2030’da OECD ve G20 ülkelerinin STEM gereksiniminin yüzde 60’ını bu ülkeler karşılayacak.

İnsanın yerini makinalar alıyor

Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) Geleceğin Meslekleri başlıklı çalışmasına nazaran her geçen yıl, insanların yaptığı işlerin yerini, makinalara bıraktığı görülüyor. O denli ki 2018’de işlerin yüzde 71’i beşerler tarafından yapılırken bu oranın 2022’de yüzde 52’ye düşeceği ve yüzde 48’inin makinalar ile algoritmalar tarafından yapılacağı varsayım ediliyor. Bu durumda firmaların yaklaşık yüzde 37’si robot yatırımı yapmayı öngörüyor. OECD Raporları ise bugünkü işlerin yüzde 14’ünün süratle otomasyona geçeceğini ve bu nedenle yüksek risk altında olduklarını tabir ediyor.