Kıymetli fay sınırları üzerinde bulunan Türkiye’de vakit zaman gündem olan zelzele gerçeği, İzmir’de yıkıma neden olan ve 114 kişinin hayatını kaybettiği, 1035 kişinin ise yaralandığı sarsıntıyla bir sefer daha dikkati çekti. Zelzeleyle birlikte 3 tarafı denizlerle çevrili olan Türkiye’de uzmanlar, tsunami de olabileceğini lisana getirince kıyı kısımlarda yaşayanlar, muhtemel bir tsunamide nasıl korunacağının hesabını yapmaya başladı.

‘ANTALYA’NIN DOĞUSU BATISINA NAZARAN DAHA ŞANSLI’

Akdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nihat Dipova, Antalya’nın yakınlarında bulunan Akdeniz açıklarındaki fayın, kente çok büyük tesirinin olmayacağına dikkat çekti. Sarsıntıyla ilgili çok sayıda araştırma yaptığını anlatan Prof. Dr. Dipova, Antalya’nın doğusundaki ilçelerin batısına nazaran daha şanslı olduğunu söyledi. Kayalık taban üzerinde bulunan kentin, merkezinin farklı; yumuşak ve sert yerlerin ise kendileri için de özel olarak ele alınması gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Nihat Dipova, tsunami gerçeğine dair de çarpıcı bilgiler paylaştı.

TSUNAMİNİN SURATI UÇAK SURATINI BULABİLİYOR

Tsunami için deniz tabanındaki hareketliliğin su düzeyinde dalgalar oluşturduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Nihat Dipova, “Bu su hareketi uçak suratında olabiliyor. Dalganın yüksekliği de değerli. Kıyıdaki yerleşim alanlarını su ile kaplayabiliyor” dedi. 2012 yılında tsunami olacağı söylentisinde dahi insanların yayla yollarına tırmandığını hatırlatan Prof. Dr. Dipova, “Tsunami denilince akla Sumatra’daki gelmesin. Oradaki tsunami 1200 kilometrelik fayın kayması sonucu oldu. Türkiye’de bu türlü uzun faylar yok. Denizlerimizdeki faylar parçalı” dedi.

DA VİNCİ, GÜNLÜĞÜNDE ANTALYA’DAKİ TSUNAMİYİ YAZMIŞ

Eski kayıtları incelediklerinde tsunamiyi tanım eden denizin çekilmesi ve sonra dalga halinde geri gelmesi biçiminde sözlerin yer aldığı evrakları gördüğünü de belirten Prof. Dr. Dipova, en fazla su düzeyinin 4-5 metre yükseldiğini gördüklerini söz etti. Tarihte ünlü şahısların günlüklerinde ve birtakım ticari faaliyetlerin olduğu kayıt defterlerinde kıymetli olaylara ait notların yer aldığını kaydeden Prof. Dr. Dipova, “Antalya özelinde düşünürsek. Yaşanmış ve kayda alınmamış olabilir. Leonardo da Vinci, Osmanlı’ya karşı Memlükler devrinde savunma yapıları yaptırılması için buraya getirilmiş. Günlüğünde, Antalya’da büyük bir sarsıntı olduğu ve denizin çekilerek tabandaki yarığın görüldüğü, bu sürecin 3 saat kadar sürdüğü yazıyor. Buradan bir tsunami anlaşılabilir. Kıbrıs’ta da bir not kaydedilmiş. Antalya’da müthiş bir sarsıntının olduğu bir ticari dokümanda kaydedilmiş. Suyun çekildiği anlatılmış. Patara’da deniz fenerinin tekrar bir tsunami sonucu yıkıldığı uzmanlar tarafından öne sürülüyor” dedi.