Tüm dünyayı tesiri altına alan Kovid-19 sebebiyle hayatını kaybedenlerin sayısı 2,5 milyonu aştı. Aralık 2019’dan bu yana hayatımızı etkileyen Kovid-19’un hastalar üzerindeki tesirine dair son bir yıl içeresinde 70 binin üzerinde bilimsel makale yayınlandı. Kovid-19’un farklı alanlarda, bireylerin genel sıhhat halini ve çeşitli tesirlerini baz alan çalışmaların bir kısmı ise erkek üreme sistemi üzerindeki tesirlerine husus aldı.

Doç.Dr. Emre Bakırcıoğlu “Pandemi ile birlikte çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerde, hem doğal yolla gebelik hem de infertilite (kısırlık) tedavilerinde koronavirüs ile ilgili telaşlar, hamile kalma konusunda duraklamaya sebep oldu. Mevzu, tedavi mühletince yaşanabilecek mümkün enfeksiyondan başka, hastalığın uzun ve kısa vadede bilinmeyen tesirleri olarak lisana getiriliyor. Pandemi süreci  içerisinde hastalığın erkekte ve bayanda doğurganlık ile üreme organları üzerindeki tesirlerini de anlamak için çalışmalar süratle başladı, hala devam ediyor. Araştırmalara mevzu olan kimi erkeklerin Kovid-19 teşhisi ile birlikte testislerinde ağrı şikâyeti tespit edildi. Bunda virüsün hücre içine giriş yapan kimi reseptörlerin varlığının tespit edilmesi, erkekte testisi etkileme mümkünlüğünü göstermiştir” açıklamasında bulundu.

Sitokin fırtınasına neden oluyor

Doç.Dr. Emre Bakırcıoğlu, milletlerarası çalışma ve makaleleri derleyerek sonuçlar hakkındaki görüşler hakkında şu bilgileri verdi: “Dünyanın farklı ülkelerinde, farklı kümeler üzerinde çalışmalar devam ediyor ve biz sonuçları yakından takip ediyoruz. Lakin Kovid-19’un erkek üreme sistemi üzerindeki tesirleri konusunda hem çocuk sahibi olma sorunu yaşayan hem de gebe kalmayı planlayan çiftlerin tasalarını giderecek ve sorularını karşılık verecek araştırmalar devam ediyor.

Erkek üreme sıhhatinde Kovid-19 hastalığı geçiren erkekler üzerinde yapılan çalışmalardan birtakım sonuçlar elde edildi” dedi ve ekledi: “Testosteron hormonu nedeniyle virüs, erkeklerde daha fazla sitokin fırtınasına yol açabiliyor.” 

Erkeklerde daha ağır seyrediyor

Kovid-19’un erkekleri daha çok etkilediği ve erkeklerde enfeksiyonun daha ağır seyrettiğine dikkat çeken Doç.Dr. Emre Bakırcıoğlu, “Testosteron hormonu nedeniyle erkeklerde virüsün daha fazla sitokin fırtınasına yol açtığı ve daha ağır seyretmesine neden olduğu düşünülüyor. Hastalığın ağır geçmesinde bir öteki hipotez, ACE2/TMPRSS2 reseptörlerin erkelerde bayanlara nazaran daha fazla oranda olması ve androjen yani testosteron hormon yüksekliğinin buna yol açtığıdır. Ayrıyeten ileri yaş erkeklerde kalp, damar ve akciğer hastalıkları üzere kronik hastalıklar ile sigara ve alkol kullanımı üzere alışkanlıkların bayanlara nazaran daha yüksek oranda görülmesi de hastalığın erkeklerde daha çok mevte neden olmasını açıklayabilen nedenler arasındadır” diye konuştu.

Testosteron düzeyi seyri etkiliyor

Doç.Dr. Emre Bakırcıoğlu’nun ele aldığı çalışmalardan birinde İtalya-Floransa Üniversitesi Careggi Hastanesi’nde ağır bakım ünitesine alınan 31 erkekte yapılan çalışmada, durumu ağırlaşan erkeklerle bulguların düzelmeye gittiği hadiseleri karşılaştırılmış, durumu ağırlaşan ve vefatla sonuçlanan olayların testosteron bedellerinin iyileşen erkeklerden manalı oranda düşük olduğu görülmüştür. Tekrar İtalya’da 4 bin 532 prostat kanseri nedeniyle testosteron düşüren ilaçlar kullanan ve kullanmayan birebir kanser hastalığına yakalanan erkeklerde yapılan araştırma, testosteron düşüren ilaç alanların manalı olarak virüsten daha az etkilendikleri ortaya konulmuştur.

Aşı olmaktan değil, hasta olmaktan korkun

Doç.Dr. Emre Bakırcıoğlu, “Erkekte sperm üretiminde rol oynayan genlerin araştırmasında birlikte çalıştığımız Miami Üniversitesi Androloji Kısım Lideri Dr. Ranjith Ramasamy aşıların sperm üzerindekini tesirlerini araştırmak için çalışma başlattığını belirtti.

Aşıların sperm üzerindeki konusunda şimdi elimizde hiçbir bilgi yok lakin virüsü ağır olarak geçiren erkeklerde testislerin etkilendiğini biliyoruz, bu nedenle virüsün yaratabileceği riski göze almak yerine aşıların uygulanması, virüsten korunmak için elimizdeki tek silah. Bu mevzuda  Amerika ve Avrupa Üreme Sıhhati Dernekleri tarafından da aşı, virüs ve tesirlerinden korunmanın  en tesirli yolu olarak açıklandı” tabirlerini kullandı. 

Bebek planınızı hastalıktan 3 ay sonrası için yapın

Daha geniş kapsamlı ve net dataların ortaya konulması için çalışmaların devam ettiğini lisana getiren Doç.Dr. Bakırcıoğlu, virüs üzere hastalık için kullanılan ilaçlarında sperm üzerinde tesirleri olabileceğini göz arkası etmemek gerektiğini belirtti. Doç.Dr. Emre Bakırcıoğlu “Bebek sahibi olmak isteyen ve bu istikamette tedavi alan çiftlere hastalıktan korunmak için tedbirlere kesinlikle uymalarını ve ateşli ve orta seviyede – ağır semptomlarla hastalığı geçirenlerin en az 3 ay sonra çocuk sahibi olmak için tedaviye başlamaları teklifinde bulundu.