Dicle Üniversitesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Ana Bilim Kısmı üyesi bir küme akademisyen, kentte koronavirüse yakalanan 0-18 yaş kümesindeki 105 çocuk üzerinde geriye dönük olarak çalışma başlattı. 3 aylık çalışmada akademisyenler, klinikte yatan çocukların bulaş riskini araştırdı. Ailelerle de birebir görüşmeler yapan uzmanlar, araştırmalarını tamamladıktan sonra raporlarını hazırladı. Sıhhat Bakanlığı’ndan da alınan müsaadeyle bu çalışma, dijital yayın yapan bilim mecmuası ‘Pediatric Pulmonology’de İngilizce olarak geçen günlerde yayımlandı.

Araştırmanın sonuçları hakkında bilgi veren Dicle Üniversitesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Ana Bilim Kısmı öğretim üyesi Kamil Yılmaz, araştırma konusu 0-18 yaş kümesindeki 105 çocuğun nisan ayından haziran ayına kadar hastanede yatan yahut kliniklerde tedavi edilmiş hastalardan oluştuğunu söyledi. En küçük hastanın 1,5 aylık bebek olduğu küme içinde ölen Covid-19 hastaları olmadığını söyleyen Yılmaz, “Covid-19 hastalığının ölümcüllüğünü standardize etmek o kadar kolay değil. Altta yatan ek hastalıklar olduğu vakit bu hastaların klinik seyrinin daha ağır olabileceğini görüyoruz. Fakat bizim yaptığımız çalışmadaki 105 hastamızda vefat eden olmadı. Covid-19 kendi içinde dinamiği değişen bir hastalık, her geçen gün yeni bilimsel bilgilerin elde edildiği, yeni bir hastalık sürecindeyiz” dedi.

‘YÜZDE 85’İN ÜZERİNDE AİLE İÇİ BULAŞ VAR’

105 çocuk hastanın bulaş riskini araştırdıklarında yüzde 85’inin aile içi bulaş hikayesi olduğunu tespit ettiklerini lisana getiren Yılmaz, “Bu çok kıymetli bir sayı, çocukların bizim yaptığımız devirdeki çalışma diliminde nisan ve mayıs ayında Türkiye’de çok katı kuralların uygulandığı, izolasyonlara tam uyulduğu için çocukların da sokağa çıkma yasağı olduğu bir periyot nedeniyle bulaşın kaynağı aile içi bulaş oldu. Anne, baba ya da kardeşlerden birinin olumluluğuyla, çocuklardaki olumluluk oranının korelasyon gösterdiğini saptadık. Yüzde 85’in üzerinde aile içi bulaş var. Hastalık birinci çıktığından beri üstünde durduğumuz ve bakanlığın da ihtarlarda bulunduğu en değerli sorunun ara olduğu ve temasın aşikâr bir oranda azaltılmasıyla bundan korunabileceğidir” diye konuştu.

‘YÜZDE 3,5’U AĞIR SEYDEDİYOR’

Yaptıkları çalışmada hasta çocukların yüzde 3,5’luk kısmının Covid-19’u ağır geçirdiğini anlatan Yılmaz, “Hastalarımızın neredeyse yüzde 50’lik bir kısmında asemptomatik, yüzde 50’yi aşan kısmında asemptomatik seyir. Yüzde 95’lik kısmının da asemptomatik hafif yahut orta seviyede seyrettiğini, yüzde 3,5’luk bir kısmının ise şiddetli bir hastalık geçirdiğini tespit ettik. Birinci olay Türkiye’de mart ayında görüldü ancak bizim hadiselerimiz Nisan ayına gerçek ağırlaşmaya başladı. Gelen hastaların hepsini taburcu ettik” dedi.

‘NASIL BULAŞTIĞINI BİLMİYORUM’

Koronavirüsü yenen çocuk hastalardan M.C.A. (16), hastalığa 2 ay evvel yakalandığını ve nasıl bulaştığını bilmediğini söyleyerek, “Ailemden ağabeyimin testi olumluydu. Beşerler daha dikkatli olmalı. Toplumsal ara, maske ve hijyen kurallarına dikkat edilmeli. Kimse ‘Bende kronik hastalık yok, gencim’ demesin. O denli bir teminata sahip olmam. Zira bu hastalık her an alıp götürebilir. Bu hastalığın bir kuralı yok. Belirleyici bir şey de değil. 80 yaşındaki adamın kurtulma talihi olur ancak 18 yaşındaki bir gencin kurtulmama üzere bir durumu da olabilir. Zira bu hastalıkla ilgili herkesin tam bilgisi yok” diye konuştu.

‘KİMSE GENÇLİĞİNE GÜVENMESİN’

Koronavirüsü yenen H.A. (18) da hastalığa nasıl yakalandığını bilmediğini lisana getirerek, “İş yerinde olma ihtimali yüksek. Daima para alışverişi oluyordu. Ben fazla dikkat etmedim. Kardeşim ve anneme de bulaştı. Çok güç durumdan geçtik. Toplam 19 gün meskende kaldık. Olağan bir karantinadan daha fazla kaldık konutta. Dertli devirlerdi. Odadan çıkamıyorsun. Rahatsızlıklar, halsizlikler ve baş ağrıları formunda makus günler geçirdim. Kimse gençliğine güvenmesin, ‘Ben gencim, rahat atlatırım, bana bir şey olmaz’ demesin. Ben kendime güvendim ‘Bir şey olmaz’ dedim. Toplumsal uzaklık ve hijyene dikkat edildiği sürece bir şey olmaz, diye düşünüyorum” dedi.