Koronavirüs salgını nedeniyle evvelki yıllara oranla çok daha fazla talebin olduğu grip aşısı Türkiye’ye geldi. Lakin aşıyı eczanelerden temin etme konusunda önemli kasvetler var. Vatandaşın aşı yaptırabilmek için isim yazdırdığı eczaneler, ‘Charlson Risk Skoru’na nazaran grip aşısı yaptırılacağını belirterek, vatandaşları e-nabız sistemine ve aile hekimliklerine yönlendiriyor. E-nabız sisteminde aşı için uygun bulunan vatandaşa, aile tabibi “Reçetem” sistemi üzerinden aşı reçetesi yazıyor. Bu reçeteyle gelenlerlere de depodan şahsa özel aşı siparişi veriliyor. Manuel yazılan reçeteler ise sürece alınmıyor. Eczacılar, kronik hastalığı bulunan şahıslar için yaptıkları aşı listelerinin geçersiz hale geldiğini belirtirken, aile tabipleri ise uygulamada yaşanan kusurlar nedeniyle hastayla karşı karşıya kaldıklarını söylüyor.

Uygulamada kusurlar

İstanbul Aile Doktorları Derneği İdare Şurası Lider Yardımcısı Mustafa Tamur şunları anlattı: “Aşı yetersiz geldi. İnsanlara zorla aşı yapıyorduk. Bu senede tam aykırısı oldu. Uygulamada kimi yanılgılar var. Hiçbir tabip aşı için kriterlerin ne olduğunu bilmiyor. Yaşı ilerlemiş, kalp yetmezliği, KOAH’ı olan bir hasta kriterleri karşılamıyor görünüyor. Hasta bunun bizden kaynaklı olduğunu sanıyor. Bunu anlatamıyorsunuz. Birçok kişi e-nabız kullanmıyor. Bakanlık madem bunu hesapladı, insanlara bir tane kod verilir, üç gün içinde gidip eczaneden aşınızı alın diyebilirdi.”

‘Doğru bir yöntem’

Aşı sayısının azlığı ve talebin çokluğundan ötürü sistemi yanlışsız bulduğunu belirten İstanbul Eczacılar Odası Lideri Cenap Sarıalioğlu da şunları söyledi: “20 milyon civarında risk kümesinde vatandaş olduğunu biliyoruz. Türkiye’ye gelen aşı maalesef 1 milyon 300 bin doz. O yüzden risk kümesindeki her vatandaşa yapılamayacağı için öncelikli risk kümelerine yapılması hakikat bir yol. Vatandaşlar aşıyı yazdırmak için hem doktora hem de eczacıya baskı yapıyor. Bu taraftan 3 gündür önemli bir dert yaşıyoruz.”

‘Reçetesiz aşı yok’

Eczacılar ise kaygılı. Bağcılarda bulunan Güneştepe Eczanesi işletmecisi Eczacı Sena Seven, eczaneye gelen her hastanın aşı sorduğunu belirterek, “Ayrıca günde 30-40 kişi telefonla arayarak soruyor. Biz de liste oluşturduk. Maalesef yeni sistemle bu listeler geçersiz oldu. Aile doktoru üzerinden reçete ile aşı vereceğiz. Kimseye reçetesiz aşı veremiyoruz” dedi.

Ömer Fatih eczanesinin işletmecisi Eczacı Ömer Fatih Başaran da, “Reçete olmadan depodan aşı alınamıyor. Aşı satışı bu gün başlandı lakin daha kimseye veremedik. Liste yapmıştık. Aile doktoru yazmadan alınamayacağı duyurulduktan sonra talep durdu” dedi.

Fatih’teki Efeoğlu eczanesinden Şehnaz Efeoğlu da şunları söyledi: “İhtiyaç olandan az aşı ithal ediliyor. O yüzden grip aşısı en acil bireylere dağıtılması üzere bir durum var. Çok talep var. Bu vakte kadar aşı olmak isteyenler bir yığın insan geldi deftere ismini yazdık. Şu an bunun hiç bir geçerliliği kalmadı.”

Riskli kümede sağlıkçıların da olması gerektiğini savunan Kadıköy Haydarpaşa Anadolu Eczanesi işletmecisi Ayhan Kahraman, “Vatandaş reçetesiyle geldiği vakit aşıyı sisteme girerek depodan talep edebiliyoruz. Geçen yıl 100 kutu satmıştık, bu yıl 300 şahıstan aşı talebi aldık. Şu an kendimize bile aşı yaptırma lüksümüz yok” dedi.