His Erdoğan – Kononavirüs pandemisine karşın kiralık konut fiyatlarındaki artış dikkat çekiyor. Kiralık konut sayısı, konut arzı azaldığı için mevcut talebe kâfi gelmiyor. İstanbul’da kiralarda son bir yılda artış oranı yüzde 10 – 15 ortasında değişiyor. Yeni konut üretiminin yavaşlaması ve yatırım için alınan konut sayısının düşmesi, kiralık oranlarındaki artışlara etken olarak gösteriliyor.

EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, “Ev kiralarının artışı devam etti, bilhassa geçen temmuzdaki kredi kampanyasından sonra azalan stok nedeniyle piyasa daralmaya devam etti. Talepteki büyüme oranı azalsa da arz talepten daha az olduğu için fiyatlar arttı. Üstelik yatırım için konut almak artık cazip olmadığından kiralanan konut ölçüsü azaldı, arz daraldı, bu da kiralama fiyatlarını üst çekti” dedi.

Sarıyer lider!

Endeksa.com’un datalarına nazaran İstanbul’da son 1 yılda kiralar ortalama yüzde 11 artış gösterdi. 2019 yılı sonlarından itibaren kiralık konutlarda başlayan artış, pandemi sürecinde de devam etti. Endeksa.com CEO’su Görkem Öğüt, “Şu an hem kiralık, hem satılık mesken arzında bir daralma olduğunu görüyoruz. Pandemi ile birlikte konutlarda geçirilen mühlet arttı ve yeni hayat şartlarımıza nazaran mesken muhtaçlığı arttı, yeni konut üretimi çok yavaşladı. Bunun sonucu olarak konut piyasasında bir daralma gözlemleniyor” diye konuştu.

İstanbul özelinde ilçeler bazında kiralık konutlarda en dikkat cazibeli artışlar tekrar Boğaz çizgisinde kendini gösteriyor. Cansel Turgut Yazıcı, Beşiktaş ilçesi özelinde Levent ve Ulus olmak üzere; Emirgan, Kanlıca, Beykoz bölgeleri ile Kadıköy’ün öne çıktığını belirtiyor.

Endeksa bilgilerine nazaran ise İstanbul’da en yüksek kira Beşiktaş, Sarıyer ve Bakırköy’de ödeniyor. Ortalama kiralar Beşiktaş’ta 2 bin 855 lira, Sarıyer’de 3 bin 343 lira, Bakırköy’de ise 3 bin lira.

Aydın dikkat çekiyor

Türkiye geneli kiralık mesken piyasasında ise pandemi nedeniyle dikkat cazibeli artışlar yaşanan bölge ve kentler var. Datalara nazaran, pandemi ile birlikte yazlık bölgelerdeki kira bedellerinin artış gösterdiği görülüyor. Uzaktan çalışmanın tesiri ile yazlık bölgelerde daha uzun mühletler geçirilmeye başlandığını belirten Görkem Öğüt, “Yazlık bölgeler içinde ise Aydın’daki kira artışı dikkat çekiyor. Aydın’da konut fiyatları öteki yazlık bölgelere nazaran düşüktü, pandemi sebebi ile artan talep ile birlikte fiyatlar da arttı. Endeksa’nın bilgilerine nazaran Aydın’da kiralar son bir yılda yüzde 23 artış gösterdi, ortalama kira ise 1273 lira. Muğla’da konut kiralarında yıllık kıymet artışı yüzde 14 düzeyinde, ortalama kira 2 bin lira. Antalya’da ise konut kiralarında yıllık bedel artışı yüzde 8, ortalama kira 1609 lira” dedi.

‘‘Ev sahibi ve kiracılar uzlaşabilir’

Kiralık konutlar dışında mevcut kiralar için ise bahar ve yaz ayları, ekseriyetle yıllık artış oranının belirlendiği vakitler oluyor. Bu nedenle konut sahipleri ile kiracılar ortasında kira artış oranına yönelik görüşmeler yapılıyor. TÜFE’ye nazaran bu ay yüzde 13 kira artırımı öngörülüyor. Fakat koronavirüs salgınının oluşturduğu ekonomik daralmanın kiracıları olumsuz etkilediği belirtilirken, mesken sahiplerine kiracılarla muhakkak bir devir uzlaşıya gitmeleri öneriliyor. Bu kapsamda iki taraf için de değerlendirmeler yapan Gayrimenkul Hukuku uzmanlarından Avukat Ali Güvenç Kiraz, şunları söyledi:

“Kira borcu bir para borcu olduğu için kiracının bu nedenle ‘ben kiramı ödemek istemiyorum’ deme hakkı yok. Kiracı birebir vakitte her yıl TÜFE 12 aylık ortalaması oranında kira artışı yapmak durumunda. Fakat şayet pandemi nedeniyle işleri bozulmuş; büsbütün salgın sürecinde ekonomik bir sorun yaşıyorsa kira borcunun uyarlanmasını, yani aşikâr bir periyot düşürülmesini mahkeme yoluyla talep etme hakkı var. Öteki bir seçenek ise, kiracı ile mal sahibinin muhakkak bir devir için uzlaşıya gitmesi olabilir. Örneğin kira mukavelesine ek protokol yaparak, birkaç ay kira artışı yapılmamasını, ya da kira indirimini karara bağlayabilirler. Burada kıymetli olan iki taraf da kelamlı mutabakat yerine bunu kağıda dökmeliler. İleride çıkacak rastgele bir uyuşmazlığa karşı kendilerini korumuş olurlar.”