MELTEM GÜNAY İstanbul – Milletlerarası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye Yöneticisi Numan Özcan, çalışma hayatında bayanların şiddete daha fazla maruz kalmalarının ardında, çalışma hayatındaki cinsiyet eşitsizliği ve bayanların garantisiz çalışma biçimlerine daha fazla dahil olması üzere ögelerin tesirli olduğunu söyledi.

Şiddet saklanıyor

İşyerinde şiddet ve tacizin Türkiye’de olduğu üzere dünyadada yaygın olduğunu lakin çoğunlukla gizli kaldığını belirten Özcan, “Raporlar ortaya koyuyor ki, pandemi sürecinde alınan tebdirler ve konutta çalışmaya ait uygulamalarla birlikte hem iş yerinde hem de meskenlerde şiddetin değişik biçimleri arttı. Bu periyot konut içi şiddetin bayanların çalışma hayatındaki olumsuz tesirlerini de daha fazla görünür kıldı” dedi.

Bugün pek çok bayanın şiddet nedeniyle çalışma hayatına erişemediğini ya da erişse bile iş yerinde gördüğü ekonomik, fizikî, cinsel şiddet ve taciz nedeniyle çalışma ömründen uzaklaşabildiğini yahut meslek amaçlarına ulaşamadığını vurgulayan Özcan, şunları anlattı; “Çalışma hayatında bayanların şiddete daha fazla maruz kalmalarının ardında, çalışma hayatındaki cinsiyetler ortası eşitsizlikler ve bayanların teminatsız ve kayıt dışı çalışma biçimlerine daha fazla dahil olmaları üzere ögeler yer alıyor. Kayıt dışı çalışanların toplumsal ve hukuksal takviye sistemlerine ulaşmaları ya da haklarını kullanabilmeleri oldukçu hudutlu kalıyor. Bu kümeler ortasında maalesef pandeminin de en derinden etkilediği birçok bayan olan ve teminatsız çalışan mesken çalışanları şiddet konusunda daha fazla tehdit altında.”

Özcan’ın dikkat çektiği bir nokta ise daha çok iş yerlerinin kapalı kapılarının gerisinde gerçekleşen çalışma hayatındaki şiddet ve tacize ait bilgi tutulamıyor ve münasebetiyle sorunun büyüklüğü de bilinemiyor. Bu nedenle tahlil yolları konusunda gereğince ilerleme kaydedilemediğini vurgulayan Özcan, “Zira birçok çalışan bayan işini kaybetme endişesiyle, damgalanma kaygısıyla ya da utanç hissiyle maruz kaldığı şiddet olaylarını bildirmeye çekiniyor. Hasebiyle toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri nedeniyle halihazırda iş gücüne eşit şartlarda ve oranlarda katılamayan bayanlar ve erkekler ortasındaki açık, garantisiz çalışmanın da tetiklediği cinsiyete dayalı şiddet nedeniyle maalesef daha da açılıyor. Bu açığı, çalışma ömründe bayana yönelik şiddet ve tacizle gayret ederek ve bayanların erkeklerle eşit oranlarda ve şartlarda çalışma ömrüne katılabildikleri ve çalışma hayatını sürdürebildikleri beşere yakışır işleri sağlayarak kapatabilmek için ILO çok kapsamlı ve toplumsal cinsiyete hassas uğraş araçları sunuyor.” diye konuştu.

Yol haritası

Özcan, ILO’nun 190 Sayılı Çalışma Ömründe Şiddet ve Taciz Kontratı ve Tavsiye Kararı ve eşlik eden 189 sayılı Mesken Personelleri için Beşere Yakışır İş Sözleşmesi’nin şiddet ve taciz biçimlerini  tanımlayarak bu sıkıntıyla uğraşta neler yapılması gerektiği konusunda kapsamlı yol haritası çizen bir rehber niteliğinde olduğu kaydetti. Özcan kelamlarını şöyle tamamladı; “Sözleşme birden fazla bayan olan konut personellerine şiddetle ilgili unsurlar içeriyor. Bu yıl 16 Günlük Aktivizm  Bayanlara Yönelik Şiddete Son Kampanyası kapsamında da ILO olarak yeniden toplumsal diyalog anlayışı ile mesken emekçilerine yönelik yürüttüğümüz kampanya ile ilişkilendirerek konut personellerine vurgu yaparak sürdürüyoruz.”