Lise son sınıf öğrencisi 17 yaşındaki Arda Ç., kısıtlamanın başladığı saatlerde de meskene girmediğini söylerken, kafeye gidip, arkadaşlarımla buluşmaya hasret kaldığını söyledi. Pandeminin ne derece büyük riskler içerdiğini bildiğini lakin kısıtlamalardan da çok bunaldığını söyleyen Arda Ç, şunları dedi:

“Saat 16.00’dan sonra dışarıda olmak farklı bir gerilim kaynağı. Ceza yemekten korksam da meskende sıkıldığı için akşam saatlerine kadar dışarda oluyor. Uzaktan ders yüz yüze eğitim üzere olmuyor. Konsantre olmak çok sıkıntı. Bizim için en büyük kasvet arkadaş gruplarımızla  dilediğimiz yerlerde bir ortaya gelememek. Son vakitlerde konutta tartışmalar oluyor. Bazen sesimiz yükselttiğim vakitler oluyor. Neyse ki ailem anlayışlı. Baskıcı aile ortamında yetişenleri düşünmek istemiyorum. Pandemi öncesinde okulu kırmak için her yolu denerken, artık okul olsa da sınıftan çıkmasam diye düşünüyorum.”

Sıkışmışlık hissi

Cansu (13) ve en yakın arkadaşı Eylül (14), kısıtlamanın olmadığı saatlerde hoş havayı da fırsat bilerek dışarı çıkan gençlerden. İki genç kız, toplu taşıma araçlarından yoksun kaldıklarından şikâyet ederken, 13 yaşındaki Cansu, yaşadıklarını “Çok kısıtlı bir alan ve vakte sıkışmışlık hissediyorum. Kısıtlı arkadaşlarla görüşmekten çok sıkıldım. Daima konutta olmak huzursuzluk veriyor. Annemle sürtüşmelerimiz olmaya başladı. Annem, konutta kaldıkça, her yeri dağıttığımı söyleyip reaksiyon gösteriyor” diye anlatıyor. Bu yıl LGS imtihanına gireceğini söyleyen 14 yaşındaki Eylül ise, “İstediğim saatte arkadaşlarımla buluşmayı, kafeye gitmeyi, oturup bir şeyler yiyip, içmeyi özledim. Konutta kaldıkça doğal olarak etraf dağılıyor. Annem, babam daima yakınır vaziyette. Annem, her gün kendisine yardım etmemi istiyor fakat içimden gelmiyor. Şu sıralar bana iyi gelen tek şey fotoğraf yapmak. Uyku nizamım bozuldu. Bazen sabahın birinci ışıklarına kadar uyumuyorum. Yarın, ‘kalktı’ deseler bile ne kadar memnun oluruz bilemiyorum. Daima virüs kapma tedirginliğiyle yaşayıp, dışarı çıkmaktan imtina edeceğiz. Ruhsal takviye alan çok arkadaşım var” diye sitem ediyor.

‘Arkadaşlarımın birçok içine kapandı’

Gaziosmanpaşa’da yaşayan, haftanın 3 günü Arda E. ile kaykay yapmak için Barbaros Meydanı’nın yolunu tutan Meslek Lisesi 4. sınıf öğrencisi Berkay şunları diyor: “Çoğu vakit kaykayla 1.5 saat yol gelip gücümü atıyorum. Gidip, gelirken kısıtlama saatlerini geçirmiş oluyorum. Beşerlerle konuşmayı, yeni beşerler tanımayı, kafede oturup arkadaşlarımla dertleşmeyi özledim. Meskenden eğitim almak hakikaten farklı bir gerilim. Güya ailemin gözleri daima üzerimdeymiş üzere hissediyorum. Arkadaşlarımın birçoğu pasif ve içine kapanık kimliğe büründü.”

Berkay’ın kaykay arkadaşı Arda E. ise “Evde olduğum vakitler kitap okuyup, müzik dinliyorum. Telefon, toplumsal medyayla çok fazla ilgilendiğim söylenemez. Koronavirüs öldürücü olduğunu farkındayız lakin bize tanınan sokağa çıkma müddetinin daha fazla olması gerekirdi” diyor.

‘OKULU ÖZLEYECEĞİM AKLIMA GELMEZDİ’

Dabukasıyla sokaklarda dolaşan Kasımpaşa Dr. Tevfik Sağlam Ortaokulu öğrencisi Muhammed, harçlığını darbuka çalarak çıkarıyor. “Günler sıkıcı lakin darbuka çalıp hem harçlığımı çıkartıyorum hem de mahalleden uzaklaşıp, İstanbul’u geziyorum” diyen Muhammed, şunları dedi: “Elimde darbukayla çalıştığımı, konuta ekmek götürmek zorunda olduğumuz söyleyince sağ olsun tüm İETT şoförleri seyahat yapmama müsaade veriyor. Arkadaşlarla mahallede buluşup top oynadığımız vakitleri, İstanbul’da farklı semtleri dolaşmayı çok özlüyorum. Kimi arkadaşlarım konuttan hiç çıkmıyor. Bazısının da ailesi çıkmasına müsaade vermiyor. Ne palavra söyleyeyim okulumu özleyeceğim aklımın ucundan geçmezdi.”

Dışarı çıkma saatinde ders var

Bir öteki lise öğrencisi Deniz Erkul (15) ise dışarı çıkacağı saatlerde derste olduğundan şikâyet etti:

“Ev artık sıkmaya başladı. Koronadan evvel her hafta halı saha maçlarımız var lakin bunlar da artık yok. Maç yapmayı özledim. Evvelden okul tatil olsun diye bekliyorduk şimdide okul ne vakit açılacak diye bekliyoruz. Günümün tamamını odamda geçiriyorum. Yalnızca yemek saatlerinde mutfağa gidiyorum. Bunun dışında 7/24 bilgisayardayım.”

Mehmet muhaf zira çalışıyor

Mehmet, her şartta ömrün yükünü sırtlayanlardan. Dudullu Kadosan ve Bostancı Sanayi Sitesi’nde çalışan onlarca çıraktan biri  olan Mehmet (16), “çıraklık belgesiyle” kısıtlamalardan muaf. Kovid-19’dan değil, geçim kederinden endişelendiğini söyleyen Mehmet, “Haftalığım 700 lira. Derdim ekmek parası. Meskende oturup oyun oynayacak, toplumsal medyaya girecek lüksüm yok. Esasen tablet, bilgisayar da yok. Pandemi bitse de bitmese de fark etmez” diyor.

Liselilerde mevt anksiyetesi

Emrah Polat (Uzman Psikolog): Tablo açıkçası kaygı verici. Danışan sayısı bilhassa son birkaç ayda arttı. Meskenden çıkamamak çocuk ve ergenlerde baskıya, gerilime neden oluyor. Kimi danışanlarım ne yapacaklarını bilmediklerini söylüyorlar. Sürecin en ağır getirisi bir daha eskiye dönüşe olan inancın sarsılması. Bu ümitsizlik girdabı beraberinde agresifliği getiriyor. Liselilerde mevt telaşı ve yakınlarını yitirme anksiyetesi çok arttı. Ergenlere baskı kurulmamalı. Yardım isteyen birçok genç, ‘Her günüm aynı’ diyerek yaşadığı sıkışmışlık hissini tanım ediyor.”

YARIN: EKRAN BAĞIMLIĞI PATLAMA YAPTI