ÇİĞDEM YILMAZ İstanbul

Alo 170 istatistikleri, kamu dalında mobbinge en fazla maruz kalanların Ulusal Eğitim Bakanlığı çalışanları olduğunu gösteriyor. Bilhassa kontratlı öğretmenler, okul idarecileri ve meslektaşları tarafından çok sık mobbinge uğradıklarını söylüyor.

Teze nazaran eğitim kurumlarında, takım durumundan üye olduğu sendikaya kadar birçok bahis mazeret edilerek öğretmenler, okul yönetimi tarafından sistematik bir halde mobbinge maruz bırakılıyor. Yıllardır atanmayı bekleyen fakat kontratlı ya da fiyatlı öğretmenlik yapmak zorunda kalan birtakım öğretmenler ise, idareciden çaycıya kadar herkesin vakitle kendilerine karşı hallerinin değişmesinden yakınıyor. Sistematik mobbing nedeniyle intiharların yaşandığı öne sürülen eğitim topluluğunda karşı karşıya kalınan kasvetleri öğretmenlerin tanıklığından aktarıyoruz.

‘Duvarı tekmeliyor’

30 yıllık tarih öğretmeni olan Ö.T. : “8 yıl öğretmenlik yaptığım okulda, müdür yardımcısı, müdür ve birtakım erkekler tarafından uzun müddet sistematik mobbinge uğradım. Müdür yardımcı Eğitim-SEN’li olmamdan ötürü kafayı bana takmıştı. Okulda seyahat düzenlediğimde öğrencilerime dönüp, ‘Bırakın şu teröristi’ diyordu. Okulda bir aktiflik yaptığımda daima, derse girmemek için bu türlü etkinlikler yaptığımı söylüyordu. Koridorda beni gördüğünde sağı yolu tekmeliyordu. Hasta olduğumda raporu eşim yönetim götürmüştü ona da, ‘Karına neden sahip çıkmıyorsun’ üzere laflar etmişler. Tüm bunları benim dışımda diğer bir bayan arkadaşıma daha yapıyorlardı. Bir gün bu bayan arkadaşıma, diğer bir öğretmen ağza alınmayacak şeyler söyleyince arbede çıktı ve okulda soruşturma başlatıldı. Ankara’dan müfettiş geldi 3 ay boyunca okulda müfettişler vardı. Tüm öğretmenler farklı okullara gönderildi. Yalnızca mobbingi başlatan müdür yardımcı okulda kaldı. Bu ortada biz mobbing nedeniyle isimli ve idari dava açtık. O dava, hakaret davasına dönüştü. Yargılama 5 yıl sürdü ve beraat ettiler. Yargılamanın uzun sürmesi üzerine ben ve arkadaşım devlete dava açtık ve dün ikimiz de 15 bin TL tazminat kazandık.”

‘Kadrolu musunuz kontratlı mi?’

Bitlis’te kontratlı edebiyat öğretmeni M.K.: “Bir okulda takımlı değilseniz, idareciden, öğretmene, çay yapan işçiye kadar hepsinin size yaklaşımı farklı oluyor. Okul müdürü ‘Siz aslında sözleşmelisiniz, meslek hayatınız bizim iki dudağımız arasında’ diyerek mobbing uyguluyor. Kendi yapmaları gereken şeyleri kontratlı öğretmenlere yaptırıyorlar. Yapılmaması durumunda da tehdit ile karşı karşıya kalıyoruz. Öğretmenler odasına birinci girdiğinizde size, ‘Kadrolu musunuz kontratlı mi?’ diye soruyorlar. Yaptığımız iş birebir. Bize öteki muamelesi yapıyor.”  

Sendika hali

Mardin’de öğretmenlik yapan D.K.: “Bulunduğum okuldaki iradeciler ve  büyük bir çoğunluğu Eğitim Bir-Sen’liydi. Okula birinci gittiğimde benim de bu sendikaya üye olmamı söylediler. Lakin ben istemedim. Bunun üzerine hallerinin değiştiğini fark ettim. Birebir branşta olan Eğitim Birsen’li öğretmen haftada 2 gün okula gelmiyordu zira ders programı buna nazaran ayarlanmıştı. Benim ders programım ise haftada 5 gündü ve cuma öğlenden sonraya tek ders koymuşlardı. Yarım saatlik ders için Cuma günümü şuurlu doldurdular.”

‘Zorla imza’

İstanbul’da bir özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde öğretmenlik yapan A.K.: “Kurum yöneticileri tarafından ailelere palavra söylememiz söyleniyor. Başarısız öğrenciye başarılı demek zorunda bırakılıyor. Bunun yanlış olduğunu lisana getirdiğimizde de işimizle tehdit ediliyoruz. Zorla yaptırılan şeylerden biri de, öğrenci gelmediği gün güya kurumda ve dersteymiş üzere imza atmamız. Bunun sebebi de, kuruma öğrenci için devletten ödenek alınması. Bununla da kalmıyorlar, öğretmenlerin yerine de imza atıyorlar.

‘Mobbing suçtur’

Eğitim İş Genel Lideri Orhan Yıldırım: “Eğitimin kronikleşmiş problemlerine eğilmeyip çoğunlukla makyaj niteliğinde düzenlemeler yapan MEB, öğretmenlerin ana meselelerine ve onların tahlillerine odaklanmak yerine, etrafından dolanmaya devam ediyor. Öğretmeni itibarsızlaştıran, toplumdaki yerini, okuldaki fonksiyonunu her fırsatta küçültmeye çalışan siyasetler, öğretmene şiddet ve mobbing olaylarının temelidir. Şiddet olaylarının faillerinin ceza almaması dolaylı teşvik niteliğinde oluşturuyor. Fiyatlı, kontratlı, takımlı diye başka farklı kategorilere ayrılarak sömürülen öğretmenler, çoğunluğu hiçbir liyakat kriterini karşılamadığı halde okul yöneticisi yapılan insanların kelamlı ve ruhsal şiddetine yani mobbinge maruz kalıyor. Mobbing nedeniyle çok yakın bir vakitte gencecik bir meslektaşımızı canından oldu. Artık ise uzaktan eğitim, öğretmenler için ismi konulmamış bir mobbing olarak sürdürüyor.”

Yarın: Akademide mobbing