Geçtiğimiz günlerde Aydın’ın Söke ilçesinde kentler ortası seyahat yapmak için arkadaşına ilişkin HES koduyla bilet alan kişi yakalanarak karantinaya alınmıştı. HES kodu taraması sonucu karantinada olması gerektiği belirlenen M.Z.T.’ye 3 bin 150 lira da para cezası kesilmişti. Bu ve bunun üzere sahtekarlık örnekleri son günlerde hayli arttı. Hukukçular, HES kodu sahtekarlığına para cezasının yanı sıra isimli yaptırımların da gelebileceğini söylüyor.

HES kodu sorgulaması, salgınla gayrette değerli önlemlerden biri. Toplu alanlara girişte, toplu taşıma araçlarını kullanırken ya da kapalı program/organizasyonlara iştirakte başvuruluyor.

Pekala, HES kodu sahtekarlığının hukuksal karşılığı ne? Avukat Onur Ayhan, TRT Haber canlı yayınında cevapladı.

HES KODU HİLEKARLIĞINA 2 AYDAN 1 YILA KADAR MAHPUS

Avukat Ayhan, HES kodu hilekarlığına başvuran şahısların 2 aydan 1 yıla kadar mahpus cezası alabileceğine dikkati çekti.

“Burada karşımıza Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenmiş 2 unsur çıkıyor. Birincisi, bulaşıcı hastalıklara ait önlemlere muhalif davranma kuruluşu. Burada, bulaşıcı hastalığa yakalanan bir kişinin yetkili makamlarca alınan önlem ve karantina kurallarına karşıt davranması halinde verilecek ceza 2 aydan 1 yıla kadar mahpus cezasıdır.

Burada bilinmesi gereken konu, bu hastalığı birine bulaştırma mecburiliği ve o insanı buna maruz bırakması değildir. Burada yalnızca karantina önlemlerini ihlal etmesi hatanın işlenmesi için kâfi görülmekte.”

“ÖZEL EVRAKTA SAHTECİLİĞE” 1 YILDAN 3 YILA KADAR MAHPUS CEZASI VAR

HES kodu sahteciliği yapan kişinin “özel dokümanda sahtecilik suçu” işlediğine vurgu yapan Avukat Onur Ayhan, bunun TCK’da düzenlendiğini söyledi.

“Burada geçersiz bir özel evrak hazırlayan ya da gerçek bir özel belgeyi aldatıcı hareketlerle kullanan kimseye 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezası veriliyor. Buradaki değerli durum da bu evrakın elverişli hareketlerle kullanmak suretiyle insanları aldatması ve HES kodu mecburiliği bulunan yerlerde bu özel belgeyi kullanarak bu kabahati işlemesidir.

Özel evrakta sahteciliğin öteki bir hatanın oluşmasıyla bir arada kullanılması halinde hem özel dokümanda sahtecilik hatası hem de işlenmiş öbür kabahatin da cezai müeyyideleri birlikte uygulanır.”

KENDİ HES KODUNU DİĞERİNE VERENE ÖNEMLİ YAPTIRIMLAR VAR

Ayhan, kendi HES kodunu bir diğerine veren bireylerle ilgili de önemli yaptırımların olduğunu belirtiyor.

“HES kodunu bir diğerine veren şahıslarla ilgili de Türk Ceza Kanunu’nun 39’ncu unsurunda düzenlenmiş ‘yardım eden’ kurumu karşımıza çıkıyor. Bir hatanın işlenmesi gayesiyle hatanın başlamasından evvel ya da cürmün başlaması esnasında cürmü kolaylaştırma manasında yardımda bulunan bir kimse, verilecek son 3 cezanın yarısı oranında bir cezayla karşılaşacaktır. Hasebiyle burada da hem kullanan hem de kullandıran istikametinden TCK’da önemli yaptırımlar karşımıza çıkıyor.”