Doç. Dr. Kuşağım Güvendeğer Doksat, yüz yüze eğitimde çocuklarda oluşabilecek olumsuz fikir ya da tasalara karşı, ebeveynlere tekliflerde bulundu. 

Tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de yüz yüze eğitime geçilmesiyle birlikte, çocuklarda kimi korku ve olumsuz kanıların gelişebildiğini belirten Doç. Dr. Doksat, “Bunun en değerli nedenleri ortasında; bireylerde hastalığın seyrinin ve sonuçlarının evvelden kestirilemez olması, süreçle ilgili genel belirsizlik ve kulaktan kulağa yayılan eksik yahut yanlışlı telaffuzlar yatmaktadır. Unutulmamalıdır ki, korkutucu olan ve bilinmeyen karşısında pek çok kişinin birçok fikri ve değişik kaynaklardan edindikleri bilgileri vardır. Bunun sebebi; bir yazgı iştiraki, tahlil bulma ve rahatlama arayışıdır. Fakat, her şeye karşın belirsizliğin hala devam ediyor olması, bu sohbetlerde yalnızca anlık bir rahatlama sağlamaktan öte gitmeyip, beraberinde dert ve olumsuz niyetleri tetiklemektedir.” dedi. 

Tasa bozukluğu ve okul fobisi 

Doksat, çocukların da aile içi sohbetlerdeki bu döngünün en ortasında yer aldığının altını çizerek, ”Dolayısıyla; çocuklar pandemiyle ilgili olarak korku ve olumsuz fikir geliştirmeye aday şahıslardır. Dert seviyesinin artmasıyla birlikte çocukluk devrinde en sık ortaya çıkabilecek ruhsal hastalıklar; yaygın telaş bozukluğu, ayrılma telaşı bozukluğu ve okul fobisi olarak sınıflandırılabilir.” kelamlarıyla, mümkün risklere dikkat çekti. 

Doç. Dr. Doksat, mümkün dert bozuklukları ya da fobilere ait şu bilgileri aktardı: 

”Yaygın tasa bozukluğu yaşayan bir çocuk, her an makûs bir haber alacağına yahut her an makûs bir şey olacağına dair olumsuz bir beklenti içindedir. Ayrılma korkusu bozukluğu yaşayan bir çocuk, bağlandığı ebeveyninden başka kaldığında ona ve/veya kendisine makus bir şey olmasından tasa eder. Bu tasa günler içinde ebeveynden başka kalmak konusunda besbelli bir kaçınma davranışı göstermeye dönüşebilir. Bu durumda, okul fobisi, yani okula gitmekten kaçınma davranışı ortaya çıkabilir.” 

Kelam konusu risk karşısında ebeveynlere değerli misyonlar düştüğünün altını çizen Çocuk ve Ergen Psikiyatrı Doç. Dr. Kuşağım Güvendeğer, çocuklardaki tasa ve olumsuz niyetlerin gelişmesini azaltmak ismine, şu tavsiyelerde bulundu: 

-Maske-mesefe ve hijyen konusunun değerini çocuklarına öğrettikten sonra (çocuklar bu üzere bahisleri erişkinlerden çok daha süratli ve sağlam öğrenebilmektedir, zira kemikleşmiş alışkanlıkları şimdi oturmamıştır), bahisle ilgili serinkanlı davranmaları, yaşanabilecek olan olumsuz hayali senaryoları çocukların önünde dillendirmemeleri. 

-Yüz yüze eğitimin bedelini ve kıymetini, çocuklarına olumlu ve motive bir biçimde anlatmaları ve buna uygun biçimde davranmaları. 

-Okumak konusunda genel olarak özendirici ve destekleyici geri bildirimlere yük vermeleri. 

-Sanal ortamın yanı sıra; ek toplumsallaşma imkanlarının, arkadaşlarını yüz yüze görme fırsatının avantajlarını anlatmaları. 

-Ebeveynlerin kendilerinde telaş bozukluğu varsa ve bilhassa pandemi sürecinde bu tablo daha arttıysa, kesinlikle bu mevzuda bir psikiyatrdan profesyonel dayanak almaları. 

-Ebeveynlerin gereken önlemi almayı öğrettikten sonra, kendi içlerindeki korku ve olumsuz fikirleri çocuklarına yansıtmamaları. 

-Evde pandemi hakkında çocukların yanında yürütülen uzun ve gayesini aşan sohbetlere son vermeleri. 

-Aile içinde öncelikli olarak hayata dair kısa vadeli planlara odaklanılması, orta ve uzun vadeli planların yalnızca ana taslak halinde konumlandırılıp, şu süreçte çok biçimde detaylandırılmaması. Çünkü; genel belirsizlik orta ve uzun vadeli planların yapılmasını örselemektedir ve bu durum telaş seviyesini arttırabilmektedir. 

-Sadece yanlışsız data kanallarından ve eksperlerden gelen yeni ve yanlışsız bilgilere odaklanılması, yanılgılı ve yanlış bilgilendirmeden olabildiğince kaçınılması. 

-Sosyal medya ve kitle irtibat araçlarındaki bilgi kirliliğinden uzak durulması. 

-Aile birlikteliği ve kaliteli aile içi paylaşımlara yük verilip, aile içi gündeminin pandemiden uzak tutulması. 

-Diğer ailelerin pandemide çocuklarını korumakla ilgili aldıkları kararlardan teğe bir etkilenerek kitlesel bir etkileşime girmek yerine, kendi hür iradeleriyle özgün kararlarını alıp bunu uygulamaları. 

-Çocuklarında fonksiyonelliği bozacak seviyede olan korku, huzursuzluk ve olumsuz niyetlerin varlığı durumunda, kesinlikle bir çocuk ve ergen psikiyatrından profesyonel yardım almaları.